Ontwikkelingsachterstand
Een kind met een ontwikkelingsachterstand loopt qua het behalen van mijlpalen duidelijk achter loopt ten opzichte van leeftijdsgenoten. Er bestaat geen strakke definitie wanneer gesproken wordt van een ontwikkelingsachterstand. De achterstand gaat vaak meer opvallen met het ouder worden van het kind.
Een groot deel van de kinderen met een ontwikkelingsachterstand blijkt later een verstandelijke beperking te hebben, maar dat geldt zeker niet voor alle kinderen met een ontwikkelingsachterstand.
Er is wel een definitie wanneer gesproken mag worden van een verstandelijke beperking.
2-3% van de Nederlandse bevolking heeft een verstandelijke beperking.
Meestal is deze verstandelijke beperking mild, hiervan wordt gesproken wanneer het IQ tussen de 50 en 69 ligt.
Bij een op de vijf mensen met een verstandelijke beperking is deze ernstig, dat wil zeggen dat het IQ onder de 50 ligt.
Op jonge leeftijd wordt de diagnose ontwikkelingsachterstand gesteld op basis van het neurologisch onderzoek.
Het is belangrijk om te beseffen dat de achterstand op de verschillende domeinen niet hetzelfde is, maar kan variëren.
Op jonge leeftijd wordt een ontwikkelingsachterstand vastgesteld aan de hand van het niet behalen van motorische of taalspraakmijlpalen. Er zit een grote variatie in de leeftijd waarop kinderen met een normale ontwikkeling deze mijlpalen behalen.
Ook voor de spraaktaalontwikkeling bestaan er schema's wanneer kinderen zonder ontwikkelingsachterstand een bepaalde ontwikkeling doormaken. Ook hiervoor geldt dat er een grote spreiding is.
De oorzaak van het ontstaan van een ontwikkelingsachterstand is grofweg in twee groepen te verdelen: verworven oorzaken en genetische oorzaken.
De meest voorkomende verworven oorzaak voor een ontwikkelingsachterstand zijn een hypoxisch-ischaemische encefalopathie, een hersenbloeding of een infectie.
Qua congenitale infecties zijn de meest voorkomende infecties samen te vatten onder het acroniem Torches.
Een groot deel van de kinderen met een ontwikkelingsachterstand heeft een genetische oorzaak.
Diagnostiek bij een kind met een ontwikkelingsachterstand.
De kans dat een MRI-scan een verklaring geeft voor de ontwikkelingsachterstand is heel klein. Er wordt alleen geadviseerd om een MRI scan van de hersenen te maken wanneer er afwijkingen zijn bij neurologisch onderzoek.
Er zijn een aantal red flags wanneer gedacht moet worden aan een neurometabole aandoening.
Bronnen:
- herziene richtlijn diagnostiek ontwikkelingsachterstand 2025
Laatst bijgewerkt:10 februari 2025 voorheen: 26 mei 2017
Auteur: JH Schieving