Temozolomide

Wat is temozolomide?

Temozolomide is de naam van een medicijn wat er voor zorgt dat cellen zich niet meer goed kunnen delen en vermenigvuldigen. Temozolomide is dus een vorm van chemotherapie.

 

Hoe wordt temozolomide ook wel genoemd?

Temozolomide wordt ook wel Temodal ® genoemd.

 

Hoe werkt temozolomide?

Temozolomide is een medicijn wat zich hecht aan het erfelijk materiaal het DNA. Hierdoor kan het erfelijk materiaal zich niet vermenigvuldigen. Daardoor kunnen cellen zich niet delen en dus ook niet vermenigvuldigen.

 

Welke kinderen krijgen temozolomide?

Temozolomide is een medicijn wat gebruikt wordt voor de behandeling van hersentumoren.

 

Hoe krijgen kinderen temozolomide toegediend?

Temozolomide bestaat alleen in capsule vorm. De capsules worden een keer per dag gegeven.
Vaak wordt de temozolamide vijf dagen achter elkaar gebruikt, daarna volgt een rustpauze van 23 dagen, waarna weer opnieuw wordt begonnen met 5 dagen achtereen temozolomide. Meestal krijgen kinderen meerdere kuren.
Temozolomide kan ook gecombineerd worden met bestraling. Dan wordt temozolomide vaak gebruikt op alle dagen waarop ook bestraling wordt gegeven.

 

Wat zijn de bijwerkingen van temozolomide?

Behandeling met temozolomide kan bijwerkingen geven. De meeste kinderen hebben maar weinig last van bijwerkingen als gevolg van temozolamide. Het valt van te voren niet aan te geven welk kind last zal hebben van welke bijwerkingen. Het krijgen van bijwerkingen hangt wel samen met de dosering van temozolomide, het aantal maal dat een kind temozolomide nodig heeft, de andere medicijnen die een kind gebruikt en de conditie van een kind.
Een uitgebreide beschrijving van de bijwerkingen van chemotherapie in het algemeen vindt u in de informatiefolder over chemotherapie. Hieronder worden een aantal wat meer specifieke bijwerkingen van temozolomide genoemd.

Misselijkheid

Temozolomide kan zorgen voor misselijkheid en spugen. Daarom krijgen alle kinderen standaard voor het geven van temozolomide een medicijn tegen de misselijkheid. Vaak gaat het om odansetron (zofran ®) of granisetron (kytril®) al dan niet in combinatie met dexametason. Wanneer deze medicijnen niet voldoende werken, kunnen ook nog andere medicijnen gegeven worden. Vaak houdt de misselijkheid tot een paar dagen na de kuur aan en verdwijnt dan weer.

Verminderde eetlust

Een deel van de kinderen heeft minder eetlust als gevolg van een behandeling met temozolomide. Meestal ontstaat dit enkele dagen na de kuur. De smaak van kinderen kan veranderen als gevolg van temozolomide.

Beenmerg

Temozolomide zorgt er niet alleen voor dat kwaadaardige cellen niet meer goed kunnen delen, maar ook goedaardige cellen hebben hier last van. De cellen in het beenmerg die zorgen voor de aanmaak van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes zijn ook gevoelig voor het effect van temozolomide. Daarom kunnen kinderen een tekort krijgen aan rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes. Een tekort aan rode bloedcellen zorgt voor een bleke kleur, vermoeidheid en/of kortademigheid. Een tekort aan witte bloedcellen voor vatbaarheid voor infecties. Een tekort aan bloedplaatjes kan zorgen voor het ontstaan van blauwe plekken of rode puntjes op de huid. Daarnaast kunnen wondjes langer nabloeden.
Meestal ontstaan deze klachten een tot twee weken na het toedienen van de temozolomide, in de weken hierna herstelt het beenmerg zich weer en worden er weer nieuwe bloedcellen aangemaakt.
Meer hierover kunt u lezen in de algemene informatie over chemotherapie.

Vermoeidheid

Veel kinderen merken dat ze meer vermoeid zijn tijdens en na een behandeling met temozolomide. Ze hebben minder energie en slapen vaak meer dan normaal.

Veranderd ontlastingspatroon

Temozolomide kan zorgen voor een veranderd ontlastingspatroon. Sommige kinderen krijgen last van diarree, andere meer van verstopping.

Haaruitval

Bij een deel van de kinderen zullen haren uitvallen als gevolg van het krijgen van temozolomide. Meestal valt een deel van de haren uit, waardoor kinderen dunner haar krijgen. Zelden vallen alle haren uit. Meestal gebeurt dit enkele weken na de eerste kuur.

Vruchtbaarheid

Tijdens de behandeling met temozolomide kunnen meisjes die al ongesteld waren, onregelmatiger of niet meer ongesteld worden. Dit herstelt meestal weer nadat de behandeling gestaakt is.
Op latere leeftijd kunnen meisjes en jongens minder vruchtbaar zijn als gevolg van het krijgen van temozolomide op jonge leeftijd. Ook kunnen vrouwen op jongere leeftijd in de overgang komen.

Jeukende huid

Temozolomide kan zorgen voor een rode jeukende huid.

Hoofdpijn

Een klein deel van de kinderen heeft last van hoofdpijnklachten als gevolg van temozolomide gebruik. Soms ook duizeligheid voor.

Epilepsieaanvallen

Als gevolg van het gebruik van temozolomide zijn kinderen gevoeliger om last te krijgen van epilepsie-aanvallen.

Veranderd gedrag

Kinderen die temozolomide gebruiken kunnen zich anders gaan gedragen en voelen. Sommige kinderen worden verward, anderen angstig of somber. Toegenomen slaapbehoefte of juist slapeloosheid kan voorkomen als gevolg van temozolomide. Tijdens een behandeling met temozolomide kunnen er problemen zijn met concentreren en onthouden.

Verhoging

Een enkele keer hebben kinderen last van verhoging of koude rillingen als gevolg van het gebruik van temozolomide. Meestal verdwijnt dat snel weer.

 

Wilt u dit document printen dan kunt u hier een pdf-versie downloaden.

 

Links
www.vokk.nl
(Vereniging ouders kinderen en kanker)
www.hersentumor.nl
(site met informatie over hersentumoren bij volwassenen en kinderen)

 

 

Laatst bijgewerkt: 18 juli 2009

 

 

Auteur: J.H. Schieving